ፅሑፋት ግደይ - Giday's Writings

አርነስት ሄሚንግወይ ናይ ብረት መሕቖፊ ዘለዎ መነፅር ዝገበረን ሓመድ ዝሰተየ ኽዳን ዘለዎ ሽማግለ ኣብ ጎኒ መንገዲ ኮፍ ኢሉ ኔሩ። ነቲ ሩባ ዘሳግር ኣብ ማይ ዝንሳፈፍ ድልድል ኔሩ፣ ጋሪታት፣ መኪናታትን ሰብኡት፣ ኣንሽትን ህፃውንቲን ይሓልፉሉ ኔሮም። በቕሊ ዝጉትትወን ጋሪታት ካፍቲ ድልድል ቐፂሉ ናብ ዘሎ ፀዳፍ ዓቐበት ሰንከልከል እናበላ፣ እቶም ወተሃደራት ነቲ ተሽከርካሪ እግረን ዝሓዘ ግዳም ብምድፋእ እናሓገዝወን፣ ይድይባ ኔረን። እተን መኻይን ነቲ ሓመድ እናድቀቓ ኩሉ ድሕሪት ገዲፈን ይኸዳ ኔረን፣ እቶም ሓረስቶት እውን ክሳብ ዓንካር-ዓንካሪቶም ሓመድ ተውሒጦም ምስኦም የዝግሙ ኔሮም። ካብዚ ምቕፃል ደኺምዎ ኔሩ።

ኣንቶን ቼሆቭ ገና ጓሓት ጀሚሩ ሰማይ ብሙልኡ ፀልማት ብዝኾኑ ደመናታት ተኸዊሉ ኔሩ፤ ዋዒ ኣይነበረን፣ ፀጥ ዝበለን ደባንን ኔሩ፣ እዚ ደመናታት ኣብ ሰማይ ንነዊሕ ግዘ ኣብ ዝፀንሑሉ ሓምኹሽታይ፣ ቀዛሒ ዕለት ዝተለመደ ኩነታት እዩ፣ ክዘንብ እዩ ኢልካ ትፅበ ግን ጠብ ትብል ነገር የላን።

ኤድጋር ኣለን ፖ ርግፅ እዩ! ሒምኒ ኔሩ፣ ብጣዕሚ ሒምኒ ኔሩ። ግን ንምንታይ ኢኹም ኣእምሮኻ ስኢንካ ኢኻ ትብሉኒ፣ ንምታይ እዩ ዓቢድካ ኢኻ ትብሉኒ? ንኣእምሮይ ሙሉእ ንሙሉእ ይቆፃፀር ከምዘለኹ ኣይረኣየኩምን ዘሎ? ከምዘይዓበድኩ ግልፂ ኣይኮነን ድዩ? ጭራሽ እቲ ሕማመይ ንኣእምሮይ፣ ንስምዒተይ፣ ንስምዒት ህዋሳተይ ኣጠንኪርዎም እዩ፣ ኣሕዪልዎም እዩ።

ሳኪ (ኤች.ኤች. ሙንሮ) “ኣይተ ነቴል ኣሞይ ሕዚ ክትመፅእ እያ” በለት ጓል ዓሰርተ ሓሙሽተ ዓመት ዝኾነት ንዓርሳ ብዝግባእ ኣርኒባ ትሕዝ ቆልዓ፤ “ክሳብ ሽዑ ግን ነዓይ ንምፅዋር ክትሙክር ኣለካ።” ፍራምቶን ነቴል ነታ ክትመፅእ እያ ዝተብሃለት ኣሞ ከይዘንገዐ ነዚኣ ሕዚ ጓል ሓፍቱ ኮይና ትርከብ ንዘላ ብዝግባእ ንክሽንግል እቲ ልክዕ ክበሃል ዝኽል ነገር ንምዝራብ ሞከረ። ብውሽጡ ብተኸታታሊ ሓዱሽ ዝኾንዎ ሰባት ምጉብናዩ ነቲ ናይ ነርቭ ውጥረት ንዝደልዮ ፈውሲ ክንደየናይ ረብሓ ክህቦ ከምዝኽእል ሕዚ ካብ ምንም ግዘ ንላዕሊ ተጠራጢርዎ። 

ኣንቶን ቼሆቭ ሓዳር ካብ ዝገብሩ ነዊሕ ዘይኮኖም ክልተ መናእሰያት ኣብ ሓንቲ ናይ ገጠር ባቡር መፀበዪ ፅላል ኮይኖም ናብዚን ናብቲን ጎርደድ ይብሉ ነበሩ። ኢዱ ኣብ ሽንጣ ተጠምጢሙ፣ ንሳ ድማ ርእሳ ዳርጋ ሙሉእ ንሙሉእ ኣብ ትከሽኡ ደርቢያቶ ኣላ፣ ክልቲኦም ከዓ ሕጉሳት ኔሮም።

ቤንጃሚን ፍራንክሊን ንወይዘሮ ብሪሎን ናይ ተፈታዊት ዓርከይ ክልተ ደብዳቤታት ተቐቢለ ኣለኹ፣ ሓደ ኣብ ረቡዕ፣ ሓደ ከዓ ቀዳም። እዚ ከዓ ዳግማይ ረቡዕ እዩ። ናይ ሎመዓንቲ ኣይግበኣንን ኔሩ፣ ምኽንያቱ ድማ ናይቲ ዝቐደመ መልሲ ስለዘይፀሓፍኩ እዩ። ግን ዋላ ሰነፍ እንተኾንኩ፣ እንተደኣ ኣብቲ ምልልስ ተሳትፎ ዘይገብር ኮይነ፣ ናትኪ ተወሰኽቲ ምቁራት መልእኽቲታት ናይ ዘይምንባብ ፍርሒ ስለዝመፀኒ ብርዐይ ከልዕል ይግደድ ኣለኹ።

ኦ. ሄነሪ ኣብ ሰሜናዊ ክፋል ኦስቲን ኣብ ሓደ እዋን እኒ ስሙዘርስ ተባሂሎም ዝፍለጡ ቅኑዓት ቤተሰባት ይነብሩ ኔሮም። እቲ ቤተሰብ ንእኒ ጆን ስሙዘርስ፣ በዓልቲ ቤቱ፣ ባዕሉ፣ ሓሙሽተ ዓመት ዝኾና ንኢሽተይ ጓሎምን ወለዳን ኮይኖም ብኣፍልጦ እቲ ከተማ ንፍሉይ ጥቕሚ እንትቑፀሩ ሹዱሽተ ዝኾኑ፣ ናይማን ግን ንሰለስቲኦም ጥራሕ ዝሓቖፈ ኔሩ።

ሊዮ ቶልስቶይ ኣብ ሓደ እዋን ሓደ ንጉሥ ነዞም ዝስዕቡ ነገራት መልሶም ክፈልጥ ተመነየ፦ ዝኾነ ይኹን ተግባር ዝጅምረሉ ትኽክለኛ ግዘ፤ ነዚ ንምፍላጥ ነየኖት ሰባት ክሰምዕን ነየኖም ከዓ ከይሰምዕን ከምዘለዎ፤ ካብ ኩሉ ንላዕሊ ከዓ ወትሮ ኣየናይ ተግባር ቁልፊ ተግባር ከምዝኾነ ክፈልጥ ተመነየ፣ ነዚታት እንተዝፈልጥ ኣብ ዝነጥፈሎም ተግባራት ኩሎም ምንም ዓይነት ጌጋ ከምዘየጋጥሞ ሓሰበ።